NI 30.01.2015: NATIONAL CLEANLINESS DAY

       Vawiin 30.01.2015 hi India ramah National Cleanliness Day a ni a. India ram pumah Sorkar leh mipui ten mahni awmna leh hnathawhna, office chheh vel theuh ah faihna hnatlang nei a hmang turin nasa takin kan inpuahchah hlawm a, thil tha tak niin a lang. Chu ni chu vawiin hian kan lo thleng ta.

       Faina leh Thianghlimna hi a hlu a, a pawimawh a, keini mihringte tan hian a tha bawk si. Khawvel hmun hrang hrangah kan thianghlim dan a inang lo a. Keini ram, India hian faina leh thianghlimna hi kan mamawh lehzual niin a lang.

       Pawnlam faina leh thianghlimna hi a pawimawh em em rual hian, Kan mamawh hmasa ber erawh chu Rilru leh Thinlung thianghlim hi a ni.. (Refer – Sam 24:4-5).

          “Kut fai leh thinlung thianghlim nei a,

          A rilru engmah lo mai mai lama dah ngai lo a,

          Bum tuma chhechham ngai lo mi chu.

          Ani chuan LALPA hnên ata malsawmna a dawng ang a,

          A chhandamtu Pathian hnên ata felna a dawng bawk ang.”

       Faina leh Thianghlimna hi a pawimawh a, kan hmuh theih, kan taksa leh kan chhehvel faina mai piah lamah, kan chhungril nun, kan rilru leh ngaihtuahnaah te thleng hian thianghlim tak a kan vawn tlat a tul awm e. Kan rilru chhungril ngaihtuahna hi kan sawi chhuak fo a, chu chu thiltihin a zui thin a, chu chuan chinthan min neih tir thin a ni. Pawngsual, Ruk ruk, tualthah te hi kan rilru chhungrilah kan lo suangtuah lawk fo niin a hriat tlat a ni. Kanchhungril suangtuahna a thianghlim a, a felfai miau chuan sualna leh bawlhhlawhna tam tak hian min kian san thei dawn a ni.

       Kan hmuh theih faina leh thianghlimna hian zahawmna, hriselna leh chawimawina hial pawh a hlawhchhuak thei a. Kan chhungril faina leh thianghlimna phei chuan “Lalpa hnen ata Malsawmna leh felna” a hlawhchhuak thei a ni. Chuvang chuan pawn lam landanah leh chhungril lamah thianghlimna nei turin theih tawp kan chhuah a tul a ni.

       Vawiin National Cleanliness Day-ah hian Faina hnatlang nei ila, kum tluan atan Thianghlimna vawng zel u.

Buata Bawihtlung : 30.01.2015 @ TKT

ISU, KA THLARAU KHAWVEL NI

Tun  ṭum chu Hla thu lam kan ti ti ve mai  mai teh ang -

.

“Isu, Ka thlarau Khawvel Ni”

( Kristian Hla Bu, No. 282)

.

“Sun of my soul”

( Secret Song and Solo, No. 302)

Tlai lama mut lo hun lai hian,

Lo hahin mit lo kham te chuan,

Hei hi ka duhsam ber lo ni se-

Isua venin ka muhil e.

.

Zingan tlai thlengin min awm teh,

Nang lovin ka nung thei lo ve;

Zan lo hnaih pawh hian tawlh bo suh,

Nang lo hian thih ka ngam loh chu.

.

Vawiinah I nau vakvaian,

I aw nem a pawisak loh chuan,

A chungah khawngaih hna thawk teh,

Suala muthilh phal suh ang che.

.

Damlo awmpui la, rethei pawh,

I malsawmna ngah chu pe rawh;

Zaninah mithhi ngaitute,

Nausen muttui angin mu se.

.

Kan thawh leh hunin hnai ang che,

Malsawmin min lo lenpui the;

Ni tin min pawl la, nakinan,

I hmangaih tuipui kan lut ang.

.

Chang hnihna atangin tarlang mai ang…

        He hla hi Sunday school-ah kan sa a, kan sa tui viau naa, a thu hi a dik tawk lo em aw ka ti a. A hla thu tum leh  a awmziate a tha lo chu ka ti lo a, a lehlin hi a dik lo e pawh ka ti chiah chuang lo a, mahse, a tawngkam hman hi a mak ka ti deuh hlek a, ka’n enchiang a Rev. E. Rowlands a lehlin a ni tih ka hriat kha chuan mak ka ti vak ta lem lo a.

.

        Biakinah hian Bible aiin Hlabu hi ka keng zawk fo a, Hla thute hi ka en chik ve thin a, solfa te hi ka lo chhui ve neuh neuh thin. Hla tha tak tak, kan sak lar tam takte zingah pawh hian, a thu ulh pui pui pawh a awm ve nual mai. Thenkhat phei chu a awmze mumal nei lo ang lek lek te hian ka hre thin. Chutiang Hla thu ulh pui pui chu han enchiang ila, Mizopa irawm chhuak ni lo, Zosap te phuah emaw, lehlin emaw a lo ni tlangpui.

.

        Tawng leh thu ziakte, Grammer-te thiam lem lo mah ila, kan hla sak thinte hi a dik em dik lo em? A hla thu a mawi rm? Mizo tawng dik a ni em? titein ka lo chik a, kan hla sak thin thenkhat hi dik tawk lo riau a hriat ka nei ve thin.

.

        He hla pawh hi ka sawisel thiam chiah lova, rawtna tha zawk leh hla thu mawi zawk han rawt chhuah tur pawh chu hre chiah chuang lo va, mahse a hla thu hi ka en ka en hian, Mizo pa lehlin chu nise, hetiang hi chuan a dah ka ring chiah lo.

HAUSA LEH RETHEI

        Hausakna awmzia hre fiah pha lo mihausa fa an tam a, Retheih awmzia hre fiah miah lo mirethei tam tak zingah an awm bawk.. Hausakna hi pawisa chauh a lei theih emaw ti kan tam a. He khawvel thil, In leh lo, sum leh pai, kan duh zawng ang te chu neih vek a hlimna tluantling neih tum lah kan va tam em! Hengho hian Hausakna chu mahni neih phak tawk a lungawi thiamna ah a awm tih an hre si lo.

        Sum leh pai tam tak a neih avang ngawt a hausa a inngai, hawi pir vah te pawh a awm theih. Pawisa thawk chhuak teuh a khawl khawm teuh, miharsa zawk leh vantlang mipui, tute mahin a zar an zo si loh, mahni tana sum leh pai neih te hmang ral thak thin mite hi chu Pawisa ngah viau mahse, mihausa an ni thei ngai lo, an nun a rethei tlat thin si a. Hausak awmzia hre lo na na na chuan hausa tura inchhekkhawl dan tawk a hre fiah chuang hek lo. A theihna leh thiamna in a tlin baka tam neih a duh phah hial thin a, chu chuan eiruk duhna, ruk ruk duhna hial a thlen thin. Chutiang mi chuan neih belh zel mahse, lungawi hun a nei tak tak lova, duhamna rilru nen neih belh zel tumin rilru rethei takin an khawvel an hmang ral thin.

        Chutih mek lain, mahni it zawng leh duh zawng pawh thawkchhuak peih lo, thawhrim hlutzia hre lova rual awt ve si, engtia thawh chhuah tur nge tih ngaihtuah peih lo va, neih ringawt tum thin mite hi piangsual chikhat – rilru piangsual an niin ka hria. Chutiang mite chuan chantawka lungawi an tum ngai lova, mi ta rukah an tlak phah nge nge thin. Hetiang mi, khawvel thila rethei, sum leh pai nei si lo, rilru rethei em em bawk si te hi mi vanduai ber te zing ami an ni. Mahni thawhchhuah ni si lo va dik lo taka mahni it zawk nei thintute hian an thil neihah lawmna chang an hre tak tak lo va, hlimna tluantling an chhar phah ngai lo.

        Mahni phak tawk leh tlin tawk a dik tak leh rim taka thawk trang trang a, a thawhrim rahte fel fai taka hmang a, mahni neih ang tawk a lungawi taka awm a, midangte tana malsawmna thlentu ni thei thinte hi, Sum leh pai ngah ve le lu lo mah se, an nun a hlim a, an nun a hausa a ni. He khawvelah hian thil zawng zawng hi a neih vek theih loh tih hria a, mahni neih ang tawk a lungawi thiamte tluka hausa an awm dawn em ni.

Buata Bawihtlung : 21.01.2015, 4:00 PM

ZUK LEH HMUAM, RUIHHLO THALO LAKAH FIHLIM TURIN I FATE I DUH TAKZET MAW?

        Nausen a lo piana, a bul hnaia awm tam ber leh enkawltu, engkim an tawnhriat neihna chu Nu leh pa te hi kan ni a. Kan awm dan leh kan chezia zawng zawngte hi an hmu ve a, an hria a, an rilruah a cham reng thin a, an bula kan chetzia ang chuan nuchan an zir a, keini, an nu leh paten kan thiltih leh chin thran ang chu an entawn ve fo thin. Chuvang chuan, Nu leh pa zawng zawngte hian kan  fate leh naupang dangte lakah hian kan nun kan uluk a ngai hle a ni.

        Nu leh pa thenkhat leh puitling thenkhatte chuan, Meizial, Sahdah, Tuibur, Zu leh ruihhlo dangte kan khawih a, thup buai eih lovin fate leh naupang dangte hmuhah kan eiin kan in a, kan rui ta thin a. A ruka zu leh ruihhlo khawih tan pawh, fate laka inthup hi har tak a ni a, kan thil chin thran te hi a tha emaw thra lo emaw kan fate hian an hre ve thuai thin.

        Chuti chung chuan kan fate chu zuk leh hmuam, ruihhlo hrang hrang lakah fihlim turin kan duh a, beisena sang tak nen kan thlir thrin a nih hi. Nu leh pa, puitling zawk ten, zuk leh hmuam paipawn reng chungsiin, an hmuh leh hriata ti reng chungin zuk leh hmuam lakah fihlim turin kan fate kan duh a, ti lo turin kan ti a, kan khap a, thren khat phei chuan rui luk luk chung ten fate kan zilh hau thin. Kan zilhna te a sawt mawh deuh a nih pawhin tunge dem vak tur awm chuang le!

        Kan fate hi ruihhlo lakah fihlim a, zuk leh hmuam a inhnamhnawih lo tura ka duh takzet chuan, keini an Nu leh pa, puitling zawkte hi an entawn turin awm ila. An hmuh leh hriatah ngei hian kan fihlim a ni tih lantir ila a thain ka hria. Fate hnenah “Zu hi a thra lo, Meizial hi Cancer thlentu a ni, Sahdah hi a thra lova, a thring bawk si, Drugs hi a thra lo mai ni lovin, a hlauhawm bawk.. etc…” ti thin mah ila, an Nu leh pa “an Lei Pathian” an lo tih hial, an entawn leh thil engkim an lo zir tranna, an bulhnaia awm tam ber te hi, ruihhlo lakah kan fihlim loh a, zuk leh hmuam kan khawih miau chuan, kan fate tan kan thusawi awih leh zawm a harsa viau lo’ng maw?

        Kan fate hi ruihhlo, zuk leh hmuam laka fihlim tura kan duh takzet chuan, kan fate bulhnai, kan Inchhung leh avela awmte hi kan pawimawh khawpin mai. An hmuh leh hriatah ruihhlo, zuk leh hmuam hi awm lo thei se, An chenpui, puitling zawkte, Nu leh pate pawh fihlim ila, Chu tur chuan Nu leh pa ten hma hruai ila a thra.

        Nu leh pa te Zuk leh hmuam, ruihhlo a kan fihlim thei ngang lo a nih pawhin, kan nunphung tibuai khawpin engmah hi tih lo ila, zahawm taka awmin, ruih avanga buai kher lovin, kan tih tur ang te tha takin ti ila, kan mawhphurhnate hlen thei lo khawpin awm lo ila. Thlemna an tawh lohna turin Naupangte hmuh leh khawih theih turin zu leh, zuk leh hmuamte hi dah lo thei ila, a lei tur leh la tur pawhin naupangte tir lo ila a duhawm hle.

        Kan fate tan chhuamawm tak leh mi zinga chapopui tham em ni lo mah ila, an tan entawn tur leh entawn tlakin kan nung em tih hi chhut thrin ila. Mahni insum eih si lovin insum turin kan fate kan ti a ni mai em? Mahni theih loh ti turin kan fate hi kan phut na viau si ang e.

        Puitling, an Nu leh pate, an bul vel amite ber kan fihlim a, kan insum ngar ngar chuan Pathian hruaina nen, kan fate hi Ruihhlo, zuk leh hmuam lakah fihlim a, thianghlim taka awm turin kan kaihruai thei deuh mahna. Tuna i awmdan kha i fate awmdan tur nise i duh ang em? An entawn ber tur i ni si a, han inen nawn teh le?

Buata Bawihtlung 14.01.2015, 5:48PM, @ TKT