Saturday, June 23, 2018

FIFA 1994 WORLD CUP PHULLEN AH ROPUI TAKIN KAN DAWNG


FIFA World Cup vawi 15-na 1994 World Cup kha June ni 17 aṭanga July ni 17, 1994 chhung khan khawvela Football thiam zual ram 24 ten America ramah an khel a nih kha. Kha ‘94 World Cup khan, a hma a World cup lo awm tawhte chu kawng hrang hrang a rawn khumin, World Cup Record tam tak a siam a nih kha. Mahse, chu lam chu sawi tam vak lovin, Phullen in kan lo dawn dan lam kan thlur deuh zawk ang.

Kha FIFA ‘94 World Cup kha Phullen in kan khuaah ngei FIFA World Cup kan hmachhawn hmasak ber a nih laiin, kan ngaihsan Maradona hun hnuhnung a ni tlat mai a, a hrilhhaithlak ang reng hle. Chutihlaiin, Germany – East leh West inzawm hnua World Cup an khelh leh hmasak a nih thute, USSR keh darh hnua Russia anga an tel vawikhatna a nih thute, Colombia player nungchang ṭha “the Gentleman” tia an koh fiam, anmahni lama a tih goal vanga an kah hlum tak Andrés Escobar chanchinte, Bebeto nau awih dan zir velte pawh kha, sawi tur a tam a, sawi zui lo mai ang.

World Cup thleng tur khan FIFA chuan khawvel ram ropui USA kha Ni 4 July 1988 daih tawh khan a thlang fel diam tawh a. Chutihlaiin, World Cup Committee Phullen erawh chuan chawpchilh takin Upa J.Ngurchhawna Kawt (Pu Ngura Stadium), Diakkawn, Phullen chu a thlang ve hmiah thung. USA ah chuan khawpui 9 ah khelin World Cup history ah a vawikhat nan Indoor stadium (Pontiac Silverdome Stadium) ah te khelh a ni a. Kan khua Phullen ah erawh Pu Ngura Stadium ah Opening atanga Closing thlengin nghah tluan parh a ni thung. A thlengtu Upa J. Ngura te hian an tlin hle a, an inpekna a chhuanawm ngei mai.

Opening Ceremony te kha aw! June ni 17 a Chicago's Soldier Field, USA ah President Bill Clinton-a hovin, Germany Chancellor Helmut Kohl te, Oprah Winfrey te nen ropui taka hman a ni a. Diana Ross-in zai paha field dung zuia tlanin, goal ruakah ball pet luh ṭhelhin, Goal ban a rawn tlu der vel a, chumi hnuah Opening Ceremony Dawhsan (Dais) mawi eltiang mai chu a rawn hawng a nih kha. Khatih lai khan Phullen lamah pawh kan VCP thar (June ni 3, 1994 khan VC Election result puan a ni) Pu R. Lalchhanhima te, VC member Pu C Lalfamkima (RIP) te nen Pu Ngura Stadium, Diakkawn ah World Cup kha phur takin kan lo hawng ve a nih kha.

Han sawi zau hret ila. Khatia, World Cup khel tura Football thiam zual ram 24 te an inzir tluk tluk lai leh a thleng tur leh a en tura Khawvel a inpuahchah mup mup lai khan, keini khua Phullen pawh kha nasa takin kan inpuahchah ve a. Hlo thlawh lai, hna tul lai a ni a, a hmuna USA a en tura kalchilh hman lo kan tam bawk si avangin Phullen chuan kan pualin World Cup Committee din a, Upa J. Ngurchhawna Stadium a World Cup nghah mai kha a rel ta kha a ni a. Khami ṭuma World Cup Committee Phullen te chu hengte hi an ni-

1. Chairman : Pu C. Lalfamkima (VC Member)
2. Vice Chairman : Pu Zahruaia (Khawtlang pa rawn)
3. Secretary :  Pu J. Pachhunga (YMA hruaitu hlun)
4. Asst Secy : Pu KC Zahmingthanga (YMA hruaitu hlun)
5. Treasurer :  Pi Lalramliani (MHIP hruaitu hlun)
6. Fin. Secy : Pu YS Singh (High School Teacher)

World Cup hi thlen mai mai a harsa a. Kan dawn vawikhatna a ni bawk nen, World Cup Committee Phullen pawh a ṭang hle a. Fur lai a ni a, World Cup Committee Phullen chuan a hmun (Pu Ngura Stadium) ngei a World Cup entute chu ruah do lo a, hul phianga inkhel entir ngei a tum tlat a. Pu Ngura Stadium chu cheiṭhain, Hulhliap (Pandal) zau zet mai a zar hluap mai a. Stadium a diak lutuk loh nan Thingphek in a dawh kang bawk a. Chutah chuan YMA thutthleng engemaw zat rem khah vek a ni a, VIP te leh a thlengtu te ṭhutna tur bikte siam vek a ni.  USA, Pasadena hmuna Rose Bowl stadium chu tiat lo mahse, entu engemaw zatte chu berh lo leh hul phianga awm thei tura duan a ni a. Mahse the Greatest Show on Earth a ni miau a, USA ang bawkin Pu Ngura Stadium hulhliap hian a daih seng bik meuh lo a ni.

World Cup meuh thleng tur chuan mamawh a tam a, FIFA atangin pawisa dawn a nih loh avangin Sponsorship zawn a ni a. Kha 1994 World Cup Phullen, main Sponsor atan khan Food & Civil Supply Deptt, Aizawl chu, anmahni dil leh hriattir lawkna pawh awm em em lem lovin, thlan an ni tawp a. F&CS hotupa kan tlangdunga lo zin remchang hlauh chu lehkha hawn tir nghal a ni a. Main sponsor hnenah hian, Phullenin tluang taka World Cup kan thlen theih nan leh inkhel en a khaihlak loh nan Generator a hman tur Petrol dil a ni a. F&CS Deptt lam pawh, World Cup meuhin sponsor tura sawm an ni chu an lawm thiamin an hlimpui hle a ni awm e. World Cup atan hian Petrol Litre 20 zet min rawn pek bakah, World Cup Committee te Thingpui lumna vel senso turin pawisafai Rs 200 (za hnih) zet min rawn pe bawk a ni. Main sponsor chungah hian World Cup Committee a lawm hle a ni.

Khawvel huap thil a ni bawka, main sponsor bakah sponsor tu dang pawh an awm nual a. Kohhran pawh an bang thei bik lo. 1994 World Cup Phullen atan hian Phullen Presbyterian Kohhran chuan Generator a thawh a. Tin, kan BDO chhuan em em Pu K.Lalthawmmawia MCS (tuna IAS nit a) khan a Generator a thawh bawk a. Kan mamawhna hriain, kan khawchhuak mi tangkai Pi Lalenghluni Zarkawt  chuan a Generator min hman tir bakah YMA neih zui turin min pe zui bawk. Tin, World Cup enna Pu Ngura TV a chian loh karlaka hman turin kan Bialtu Pastor (Presbyterian) Rev A.K Dawia chuan a TV chu a thawh hmiah bawk. World Cup Committee Phullen in hnehsawh taka 1994 World Cup a dawn dan hian fak a hlawh hle a. Mizoram chanchinbu lian Vanglaini meuh pawhin a chhuah chhawng hial a nih kha.

World Cup Committee Phullen khan ruahmanna siam leh mipui han chawh phur kha an thiam em em mai a. TV lama Commentator aimaha zei leh ngaihthlak nuam zawkin Pu Ngura Stadium aṭang khan Aurinna hmangin Live Comment neih thin a ni a. Khami ṭuma commentator te kha YMA lama kan mi chhuanvawr Pu KC Zahmingthanga leh Pu J Pachhunga te an ni nghe nghe a. Kan khaw chhung Tournament vela lo comment thang an ni bawk a, an zeiin an hna an tlin ngei mai. Mahni ṭawng ngeia World Cup comment ngaihthlak kha mipui ten kan tangkaipuiin, a hlimawm tak zet. Mizo ṭawng ngeia World Cup Live comment pe hmasa ber kan ni hial mai thei.

Commentator te khan an tlin em em a. Puan tur ṭul an puang zung zung bawk a. FIFA lamin inkhelh dan tur Fixture a siam sa te kha, tunlai angin ziaka hmuh mai mai tur la awm ve hek lo, FIFA in inkhel tur ram leh an inkhelh hun a ruahmante chu, Phullen World Cup Committee in a ruahman angin Commentator te chuan mipui hmaah chuan thiam takin an puang mai ṭhin a. Zan reiah te khelh a nih avangin mipui kan rim ve hle a. Knockout stage chinah zan zawn zat ni lo va, zan awl a awm ta zeuh zeuhte kha, mipui kan chauh lutuk loh nana Phullen World Cup Committee in a ruahman a nih thute chu aurinna hmangin hlimawm takin an puang zel a. Nu leh pa tam tak chuan kha ruahmanna kha ṭha an tiin, Phullen World Cup Committee te an fak thin hle.

Tin, July ni 6 kha MHIP Day a ni a. World Cup lai ni mahse, MHIP members ten hlim taka Day an hman theih nan, inkhel awm tir lovin World Cup chu chawlh lailawkpui a ni anga, Ni 8 zanah chum zawm leh a nih tur thu Phullen World Cup Committee Secretary in Pu Ngura Stadium mipuite hriat tura an puang chiah mai phei kha chu MHIP member te pawh an lawm hle. Group Match a zo a, Round of 16 khelh hma chawlh lailawk awm, MHIP Day nen a lo in nang kha, Phullen World Cup Committee ten thiam takin MHIP Day vanga awl tir angin an puang a. MHIP member tam takin World Cup Committee te ruahmanna that zia leh MHIP te an ngaihpawimawh zia hahipin an sawi zui a ni.

World Cup huaihawttu FiFA leh World Cup Committee Phullen te kha, mahni tawkah an buai em avangin mahni seh seh mual hranah tiin, an inrawn tawn lutuk lem lo a. Ruahmanna engkim peih a nih hnuah FIFA hnenah chuan Phullen in World Cup kan thlen dan chungchang chu World Cup commttee Phullen hmingin ziaka thawn a ni a. English leh French ṭawng a thehluh tum a ni na a, Phullenah French ṭawng thiam kan awm mai loh avangin English chauh a thawn a ni ta a. Hei pawh hi Dak a thawn a ni a, a thleng chiah em tih hriat zui a ni ta lo.

World Cup Phullen a buaithlak deuh ber chu, mipui khati zat fuankhawmin TV hmai zim ve tak mai kan thlir ṭhup kha a ni. A hnunglama Nuho ding leh duhberte nena a thim chin deuha dingte phei kha chuan, TV kha an hmu thei kha a ni deuh mai a. A sen lamin an ti goal leh tawh tih vel kha a tam zawk sawi dan a ni. Mahse, World Cup boruak hi chu a namai lo a, heng players lar tak tak – Maradona, Carlos Valderrama, Bebeto, Cafu, Claudio Caniggia, Gabriel Batistuta, Jürgen Klinsmann, Lothar Matthäus, Rudi Völler, Oliver Kahn, Josep Guardiola (Coach lar ni ta), Luis Enrique (coarch lar ni ta), Paolo Maldini, Roberto Baggio, Gianfranco Zola, Roy Keane, Ronald Koeman, Frank Rijkaard, Dennis Bergkamp, Edwin van der Sar leh rawl thar duhawm Ronaldo (Brazil) te pawh kha an hming kan lam ri ve nak nak thin a.

Kan han tang tak tak kha chu, mahni khaw A-Team a substitute pawh ni pha ngai hlei lo khan, players ropui leh lar tak tak, match khata Goal 5 khung thei Oleg Slanko te leh top scorer a nih pui Bulgaria thiampuipa Hristov Stoichkov te bakah Top Scorer ni pha lo chunga Best Player ni thei Romario te, Silver ball dawngtu Italian striker hmingthang Roberto Baggio te, Best Young Player Marck Overmars te leh Champion Team captain Dunga te, football thiam chungchuang Maradona te pawh kha, kan duh khawp lo lek lek fo thin a. Kan lo au nasa in, tih dan tur kan lo hrilh ve nasa thin a nih kha. Maradona mawlh mai kha, damdawi vangin hnawhchhuah a ni ta mai kha kan va ui hlawm tak em!

Kan khua hi Lo nei a eizawng, thalai pang dam tan in a awm zahthlak an tih thin na khua. Feh kawnga Beramno leh Halleluiah Chorus sa liam vung vung thin kan ni a. Hlo tlawh lai a ni a, zing dar 3 hnu lamah te inkhelh a zawh pawhin, a tukah feh a kham ngai chuang lo a. Tlai var zak zak mah se, feh kha thulh tumna an nei lo. Nl V. Lalramhluni (Tuna Teacher nit a) te thianho inlawm pawh, hlo thlawh hmain an inbual harh phawt zel a ni awm e. World Cup inkhel hmaih miah chuang lovin Hnuhpuite kha kan thlo zo thak hlawm a ni.

Ni 17.7.1994, Final zan mawlh mai kha. Khawtlang mipui ten hnuhpui kan thlo zo tawh bawk nen, engto em em awm lovin Pu Ngura Stadium kan pankhawm a, kan phawklek a ni ber mai. Qualifying round a tling hram hram Brazil leh goal inthlauhna hmanga Group stage paltlang hram hram Italy ten Final an khel a nih kha. An thiam tih inhre tawn, chak loh hlau fimkhur lutuk khan inkhel a ti hmuhnawm loh lek lek zawk hial. World Cup final a hun pangngai leh hun pek belh thleng, Minute 120 chhunga Goal luh miah loh vawi khatna a ni a, a vawi khat nan Penalty hmangin World Cup Final chakzawk zawn a ngaih phah ta a nih kha.

Kha Penalty kha Champion leh champion loh hriltu a ni leh zual a, a boruak sang ngei mai! Romario leh Roberto Baggio te mitthlaah an lo lang zut zut a. World cup super star Roberto Baggio an Italy tan Penalty a’n pet over tlat mai kha a va pawi tak em!  Italy ṭantu leh Banbun a Baggio hming lo phiar a, lo bun ve far tute mittui a hnam. Brazil erawh an thiampuipa Romario ten an khung zat zat mai si a, 3-2 a chakin World Cup vawi 4 Champion thei awm chhun an nih phah ta a ni.

World Cup lai khan, inkhelh zan apiangin thawhkhawm lakkhawm thin a ni a. Chu chu Petrol man leh tul dangah hman thin a ni a. Kan khaw nu leh pa thenkhat phei chuan World Cup kha keimahni chauhin kan dawng tak tak emaw an ti tak tak a. Vengthlang nula pakhat phei chuan Mikhual lo thleng har lutuk kha a lo mangang hman hial a ni. Mipui inpekna a tha hle a, inkhelh en zawh apiangin stadium seat (Thutthleng) kha Community hall ah dah fel leh thlap zel a ni.

Kum 1994 World Cup zet kha chuan khawtlang mipui min chiah hneh hle a. Inkhel zawng zawng enkim vek an awm nual a. Chung zingah chuan MHIP member senior Pi Lalsangi (RIP) te leh Pi Laltluangi te pawh an tel a ni. Kha World Cup zet kha chu, FIFA World Cup history ah leh Phullen History ah World Cup ropui ber ti a chhal a ni reng tawhin a rinawm.

Buata Bawihtlung

Thulakna:
Pu J.Pachhunga (FIFA 94 World Cup Phullen Commentator) leh World Cup entute titi.

No comments:

Post a Comment