Sunday, November 27, 2016

Vawiin chu Pu P Lalupa titi ka ngaithla - Lungin tângin Lungin tâng vêk chhanchhuak

Vawiin 26.11.2016 Saturday chu, nikhat chhung rau rauah ka hun hman dan a inanglo hlawm hle. Zing 6:00am atangin hmun hran hranah thil inang lo tak tak tiin ka kalkual a. Kan veng mitthi lainatawm zet, fasên kum 1 awrh chauh kalsan ta thlan pawh lai thei lovin ka awm a, ka inthiam lo hle a. Pumpelh theih loh ruahman lawksa thil vang a ni miau a, ka inthiam lohna pawh mi hnem deuh a.
img_20161126_141525
Chutiang chuan zing atanga ka hun hman dante ka thlir let a, a tha thawkhatin ka hria a, ka lung a awi ve viau. Chutianga ka hun hman dan hrang hrang zing a pakhat chu, kan sawi lang thuak ang a, a tul dan a zirin kan chhunzawm emaw a ni mai ang chu.
Chawhnu her tawhah "Mara Ram Harhna" Lehkhabu, ka pu (ka pu ka ti kher kher a, amah chu Upa V Lalchhawna a ni) ziak chu Pu P Lalupa In, Kulikah kengin ka va kal a. Vanneihthlak takin Pu P Lalupa chu Inah a lo awm hlauh bawk a. Ka pu chu a hritlan avanga amah ngeiin a pek theih thu leh a aiawha kal ka nih thute, a thiantha a nih avanga a pek (present) a nih thu ka hrilh a. Tin, keimah nei pawhin tumah thawn chhawng lova amah Pu Upa ngei chu va hmuh a, a kuta va hlan ka duh kher avanga va kal vang vang ka nih thu ka hrilh bawk a.
Min lo dawngsawng tha hle a. Kan inbiak lemluam hnuah, rambuai lai 1967 a Vairam Lungin a an tan laia an lungin tanpui hnamdang tlangval, tualthat, khaihlum tura roreltuin a rel, taninah pawh an dah hran ran tawh, thi mai tura an ngaih vek tawh chu  Pu Lalupan a chhanchhuak tih thu ka hriat chu a dik reng em tih ka zawt, a dik ngei tih min hrilh a.
Mizopa, Lehkha zir sang pawh ni lo, Lungin (Jail) tang ve tho Pu P Lalupan, a lunhin tanpui hnamdang tlangval, Court meuhin thiam loh a chantir tawh, mi pahnih thattu (double murder an tih)  chhanchhuahna tura High Court a dilna a siamsak dan leh, India dan hmang vêk a a chhanchhuah dan chu amah ngei chuan a sawi ta a. A ngaihnawm mai a ni lo, a ropui zawk hial a ni.
Misual, tualthattu, chutah pawh mi pahnih thattu tia Court hniam zawkin a relfel diam tawh leh khaihlum tura a tih tawh Manipuri tlangval, lungngaia indaem kun reng tawh dinhmun chu Pu P Lalupa chuan a hriatin a lainat a. Lungin tangho an ni bawk a, chu tlangval chanchin kim chang zawng zawng chu a zawt chhuak ta vek a. A chunga rorel a nih dan chu dikin a hre lo a.  A chhan dan tur kawng a zawng ta a.
An inpeihta tihah Dan hmang chuan chu tlangval chu Pu P Lalupa chuan a beihlet pui ta a. Hight Court a dilna tur chu a siam a. India dan a hriat ang angte chu tlawhchhanah hmangin Misual khaihlum mai tawh tur chhanchhuah theihna tur chu a duang ta a. Pu P Lalupa chuan ziah dan tur a sawi a, Pu V Lalchhawna chuan a lo ziak zel a, an peihfel hnuah High Court ah an thawn ta a.
A tawi zawngin sawi ta hrih mai ila. Hun rei paeh a rial lo, Court hniam zawk thurel sa, Khaihlumna tur thu chu Hight Coury chuan ngaihtuah that tur tiin a titawp lailawk ta a. Chuti a nih takah chuan chu Manipuri tlangval paeh chu Bail-a chhuah lailawk a ni thei ta hial a.
Nakinah chuan, chu tualthah thubuai chu Hight Court chuan a ngaihtuah ta a. Tualthattu, thiam loh changtawh chu Pu P Lalupa sawipuina azarah "he mi hian thiamlohna a nei lo" tiin Hight Court chuan a chhuah fel ta der mai a ni tih min hrilh a.
He thu min hrilh zawh hian, High Court a an thu thehluh tur, Pu P Lalupa sawi anga Saptawng lo ziak zeltu Pu V.Lalchhawna Ex MDC, Pu Upa Ina ka kalna chhan Lehkhabu ziaktu (Min tirtu) chu a awmnaah ka pan leh vang vang a. Pu P Lalupa thusawite chu ka sawi chhawng a. Kan titi zui veleh ta a.
Pu V Lalchhawna pawh chuan Pu P Lalupa finzia leh dan a hriatziate chu min lo hrilh a. Lungin tang Manipuri tlangval thiam loh an chantirna leh a chunga an rorel dan diklohnate, amah a chhanchhuahna tura a mamawh dan tlawhchhan tur hrang hrangte chu a sawi nghal zung zung theih thu a lo sawi a.
Chu tlangval chuan mi pahnih, a nuhrawn leh chu a nuhrawn fa, hmun inkar hlat a awm site nunna a lak dante chu, mi pakhat thiltih a ni thei dawn em ni? Mi pakhatin a rualin a tithei dawn em ni? tiin chu thubuai a an hun leh hmun lo record dan inmil tawk lo laite chu tan chhanah a hmang tel a.
Tin, he thil a thlen lai hian, an thenawmhnaite pawhin an thawm pawh an hre der lo te hi a mak a. Naupang a thah lai hian, a Nu emaw a pa emaw hi lo au tuarh tuarh awm tak? A nih loh leh Nu a thah lai hian a chenpui Pa ber emaw midang emawte pawh lo au tuarh tuarh awm tak. Mahse thenawm hnai, bang dan maia awmten tinge an thawm pawh an hriat loh theih.
Chuvangin, he tualthahna hi ani mi pakhat mai thiltih a ni thei dawn em ni? Tuna roreltu Judge ngei pawh hian amahin tih tum chhin se, a thei dawn em ni? Chuvangin inthurual thiltih emaw a ni ngei ang tihte chu Pu P Lalupa tanchhan thenkhat zing ami a nih thu Pu V Lalchhawna chuan min hrilh a.
Tin, tualthattu a an puh Tlangval chunga roreltu leh thuneitute thiltih danah chuan, nasa taka danbawhchhiatna a awm dante. Amah puitu Dan hremi pawh an pe lo va khaihlum tura a chungthu an rel ringawt maite chu thil dik a nih loh thute pawh tanchhanah a hmang zel a. Tichuan roreltu lamin dan an bawhchhiatna lai leh an dan bawhchhiat bung leh changte chu an thur chhuak zel a. A tawpah chuan chu Manipuri tlangval, mi 2, a nuhrawn leh naupang thattu a an puh, khaihlum mai tura Court-in a lo rel tawh chu, thiam changin a chhuak ta a ni.
Hetianga Jail tang ve tho, Dan lam zirchhuak ni si lo, lehkha zirsang viau pawh ni lo, a thluak that leh fin vang bakah, a remhriatna vang liau liau a, Court hniam zawkte thutlukna pawh lehthal thak thei khawp Mizopa chhuanawm Pu P Lalupa ka chibai thei hi ka lawm hle.
Tin, amah Pu P Lalupa leh High Court a an dilna ziaktu, Lungin tang ve tho Pu V.Lalchhawna te ka atang ngeia he thu ka ngaithla hi ka lawm a, a ngaihnawm mai piah kamah, a ropui em em a, an chhuanawm takzet a ni.
(Mobile Phone a type chu mit a kham duh hle mai - Buata Bawihtlung 26.11.2016, 10:20pm tkt)

No comments:

Post a Comment